ΕΙΔΗΣΕΙΣ
ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ :: ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ::

Η πρόταση για τα πρόστιμα δεν είναι για πέταμα

        ..:: Σαββάτο, 28 Οκτωβρίου 2017 ::..

Σε μια εποχή όπου ο πολιτικός διάλογος έχει εκφυλιστεί σε μια απλή ανταλλαγή συνθημάτων (γιατί και η εξουσία ασκείται αποκλειστικά με ψηφοθηρικά κριτήρια για την εξυπηρέτηση ατομικών και συντεχνιακών συμφερόντων) είναι πολύ σπάνιο να προταθεί από την (όποια) κυβέρνηση ένα μέτρο που μπορεί να αποτελέσει βάση για μια αντιπαράθεση ιδεών και επιχειρημάτων. Η πρόταση του υπουργού Μεταφορών για την προσαρμογή των προστίμων του ΚΟΚ στην οικονομική κατάσταση του παραβάτη, μπορεί να αντιμετωπίστηκε αρνητικά από την αντιπολίτευση και τα ΜΜΕ, όπως γίνεται πάντα στην Ελλάδα για οποιαδήποτε πρόταση, πιστεύουμε όμως ότι είναι από τις λίγες προτάσεις του κ. Σπίρτζη που αξίζει τον κόπο να συζητηθεί ευρύτερα. Όσοι μας παρακολουθούν από καιρό γνωρίζουν ότι έχουμε ασκήσει επανειλημμένως σκληρή κριτική στον κ. Σπίρτζη, οπότε αντιλαμβάνονται πως όταν αναφέρουμε ότι μια πρότασή του αξίζει τον κόπο να συζητηθεί, είναι γιατί το πιστεύουμε και όχι γιατί θέλουμε να τον... αβαντάρουμε πολιτικά!

Πολλοί απ' αυτούς που αντιτίθενται στη συγκεκριμένη πρόταση χρησιμοποιούν ως επιχείρημα ότι, με βάση την προϊστορία του συγκεκριμένου υπουργού, αυτή η απόφαση του βασίζεται σε λαϊκίστικα κριτήρια. Αλίμονο όμως αν κάθε απόφαση ή πρόταση οποιουδήποτε υπουργού και οποιασδήποτε κυβέρνησης κρίνεται με βάση την αντίθεσή μας σ' αυτούς και την προϊστορία τους και όχι αυτοτελώς, με βάση το όφελος ή τη ζημιά που θα προκαλέσει στην κοινωνία. Αυτή τη λογική του «άσπρου-μαύρου» μόνο στην Ελλάδα την ακολουθούμε κι έχει αποδειχθεί ότι δεν οδηγεί πουθενά. Η συγκεκριμένη πρόταση λοιπόν πρώτον, δεν είναι εφεύρεση του κ. Σπίρτζη, αλλά εφαρμόζεται ήδη στην Ελβετία και τη Φινλανδία, χώρες που είναι από τις πλέον ευνομούμενες και δημοκρατικές και που δεν νομίζουμε ότι μπορεί κανείς να τις κατηγορήσει για λαϊκισμό των κυβερνήσεών τους. Και δεύτερον, επί της ουσίας, η σύνδεση του προστίμου, που είναι οικονομική ποινή, με την οικονομική κατάσταση του παραβάτη είναι ένα πιο δίκαιο σύστημα αναλογικότητας της ποινής με το αδίκημα σε σχέση με αυτό που ισχύει σήμερα (και προσοχή, δεν μιλάμε για μηδενισμό των προστίμων για τους πιο φτωχούς, γιατί ποινές πρέπει να επιβάλλονται για τις παραβάσεις, αλλά για αύξηση των προστίμων για τους πιο πλούσιους). Γιατί ενώ η στέρηση της ελευθερίας με μια ποινή φυλάκισης μη εξαγοράσιμη αποτελεί το ίδιο επώδυνη εμπειρία για κάθε άνθρωπο, η δυνατότητα εξαγοράς της ποινής ή ένα οικονομικό πρόστιμο επιτρέπει στον πλούσιο να παρανομεί στην ουσία ατιμώρητα.

Ένας εκατομμυριούχος μπορεί με το σύστημα των ίσων προστίμων να κάνει για πλάκα παραβάσεις σε καθημερινή βάση, πληρώνοντας μερικές εκατοντάδες ευρώ που είναι ψίχουλα γι' αυτόν, ενώ ένας μεροκαματιάρης μπορεί να μην έχει να φάει ακόμα κι αν πληρώσει μία κλήση. Οπότε, αν κάνουν και οι δύο την ίδια παράβαση, η ποινή του ενός είναι εντελώς δυσανάλογη (στην ουσία δεν πρέπει να τη θεωρούμε καν «ποινή») σε σχέση με την ποινή του άλλου. Στην Ελβετία, όπου υπάρχει και το... ρεκόρ επιβολής προστίμου για παράβαση του ΚΟΚ, το 2010 ένας βαθύπλουτος Σουηδός οδηγός τιμωρήθηκε με πρόστιμο 1 εκατομμυρίου ελβετικών φράγκων γιατί έτρεχε στον αυτοκινητόδρομο με 290 χλμ./ώρα! Αυτό το πρόστιμο μάλλον θα τον πόνεσε, ίσως όχι όσο και τα 350 ευρώ που θα πλήρωνε ένας μισθωτός στην Ελλάδα για ταχύτητα πάνω από 150 χλμ./ώρα στον αυτοκινητόδρομο, αλλά πάντως αρκετά για να το ξανασκεφτεί να κάνει την ίδια παράβαση! Γιατί αν πλήρωνε κι αυτός 350 ευρώ, μάλλον θα συνέχιζε μετά με την ίδια ταχύτητα, ακόμα κι αν τον ξανασταματούσαν για νέο πρόστιμο κι άλλες φορές την ίδια μέρα μέχρι να φτάσει στον προορισμό του.

Το ερώτημα που τίθεται και προφανώς πρέπει να ληφθεί υπ' όψη στην Ελλάδα, όπου ο φοροελεγκτικός μηχανισμός λειτουργεί ακόμα πλημμελέστατα και η φοροδιαφυγή αποτελεί εθνικό σπορ, είναι πώς το σύστημα που προτείνεται δεν θα λειτουργήσει, όπως και τόσα άλλα, σε βάρος των μισθωτών και συνταξιούχων και υπέρ των φοροφυγάδων. Προφανώς ένα σύστημα που βασίζεται μόνο στο οικογενειακό εισόδημα που δηλώνεται δεν μπορεί να είναι στην Ελλάδα το ίδιο δίκαιο με αυτό που εφαρμόζεται στην Ελβετία και τη Φινλανδία. Το κράτος όμως γνωρίζει πλέον την πλήρη περιουσιακή κατάσταση της κάθε οικογένειας, συμπεριλαμβάνοντας τις καταθέσεις, τα ακίνητα, τις μετοχές κλπ. Μόνο αν μπορούν να φτιάξουν ένα σύστημα προστίμων που θα λαμβάνει υπ' όψη όλα αυτά, θα είναι δίκαιο και θα έχει νόημα να συζητήσουμε την εφαρμογή του. Αλλιώς καλύτερα να αφήσουν το σύστημα όπως είναι τώρα. Ή να εφαρμόσουν για τις πολύ σοβαρές παραβάσεις μια μέθοδο που χρησιμοποιούν μερικές φορές οι Αμερικανοί αντί για τη φυλάκιση και είναι επίσης πιο δίκαιη από τα πρόστιμα, αυτήν της υποχρεωτικής κοινωνικής εργασίας για κάποιο διάστημα._Π.Φ.


  UP