ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ :: ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ :: Αίσθηση προκάλεσε η «ελεύθερη πτώση» της μετοχής της Tesla (μέσα στο 2022 έχασε περίπου το 70% της αξίας της), που απασχόλησε το σύνολο σχεδόν των μέσων ενημέρωσης. Όχι τόσο για την κατάρρευση της μετοχής αυτή καθαυτή, που είναι κάτι που έχει συμβεί κι άλλες φορές στο παρελθόν σε εταιρείες που χρεοκόπησαν, αλλά ακριβώς γιατί δεν αφορά μια χρεοκοπημένη εταιρεία, ούτε καν μια εταιρεία που είδε κάποιες σημαντικές αγορές της να χάνονται ή τη δραστηριότητά της να συρρικνώνεται. Ακόμα και η δικαιολογία ότι η πτώσης της μετοχής οφείλεται στο ότι πολλοί επενδυτές θεώρησαν πως η ενασχόληση του ιδρυτή της, του Έλον Μασκ, με το Twitter που εξαγόρασε πρόσφατα, θα τον εμπόδιζε να εξακολουθήσει να ασχολείται εντατικά με την Tesla, δεν θα είχε νόημα με βάση την κοινή λογική. Η εταιρεία έχει μπει σε ένα δρόμο, δραστηριοποιείται πλέον πλήρως σε αυτό για το οποίο δημιουργήθηκε, η παραγωγή της είναι μαζική και η πελατεία της είναι διεθνής, οπότε και η περιστασιακή απουσία του ιδρυτή της από την καθημερινότητα δεν θα έπρεπε φυσιολογικά να δημιουργήσει πρόβλημα στη λειτουργία ή ακόμα και στην ανάπτυξή της.

Στην πραγματικότητα λοιπόν, άσχετα με το πώς παρουσιάστηκε η είδηση, βρισκόμαστε απλώς μπροστά σε ένα ακόμα φαινόμενο φούσκας, που έσκασε μόλις υπήρξε μια αλλαγή στην εικόνα που είχαν δημιουργήσει για αυτή στο μυαλό τους οι «επενδυτές». Και αποτελεί δυστυχώς χαρακτηριστικό παράδειγμα του λανθασμένου δρόμου που έχει πάρει η λειτουργία και ανάπτυξη της βιομηχανίας γενικότερα και της αυτοκινητοβιομηχανίας ειδικότερα τις τελευταίες δεκαετίες. Καθώς έχει εξελιχθεί σε ένα αεριτζίδικο σύστημα που αγοράζει και πουλάει «χαρτιά», υποσχέσεις και προβλέψεις και δεν αξιολογεί τις εταιρείες με βάση αυτό που θα έπρεπε να είναι κάθε βιομηχανία. Ένας οργανισμός που δημιουργεί προϊόντα τα οποία χρειάζεται ο καταναλωτής και τα οποία πωλούνται τόσο περισσότερο όσο καλύτερα είναι και προσφέρει στους μετόχους του τα κέρδη που προκύπτουν από τη λειτουργία του.

Προφανώς ο προβληματισμός μας δεν αφορά τους «επενδυτές» που προφανώς έχασαν χρήματα με τόσο μεγάλη πτώση της μετοχής, γιατί τους θεωρούμε τζογαδόρους, με μεγάλο ρίσκο μάλιστα, αλλά αφορά τους αγοραστές των αυτοκινήτων. Πολλοί από τους οποίους τα αγόρασαν όχι μετά από έρευνα της αγοράς και επιλογή τους ως λύση που ανταποκρινόταν στις ανάγκες τους, αλλά παρασυρμένοι από την τεράστια δημοσιότητα που δόθηκε στη συγκεκριμένη εταιρεία και εντυπωσιασμένοι από την εξωπραγματική αύξηση της μετοχής της τα προηγούμενα χρόνια. Γιατί δυστυχώς, με λίγες εξαιρέσεις, τέτοια φαινόμενα παρουσιάζονται από τα μέσα ενημέρωσης με τρόπο που να δημιουργεί εντυπώσεις. Χωρίς προβληματισμό για το πώς είναι δυνατόν μια μικρή εταιρεία, που απλώς ξεκίνησε πρώτη την μαζική παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων, τα οποία όμως δεν είναι κάτι καινούργιο, αλλά κάτι που ήδη είχε αρχίσει να εξελίσσεται εδώ και δεκαετίες από την παραδοσιακή αυτοκινητοβιομηχανία, να έχει πολλαπλάσια αξία από βιομηχανικούς κολοσσούς σαν την Toyota, τη VW, τη Stellantis κλπ. με πωλήσεις εκατομμυρίων αυτοκινήτων κάθε χρόνο, συνεχή εξέλιξη τεχνολογίας, κερδοφορία, παρουσία σε όλο σχεδόν τον πλανήτη κλπ.

Η εμφάνιση της Tesla παρουσιάστηκε σαν κάτι το πρωτοποριακό, αν και στην πραγματικότητα το γεγονός ότι προηγήθηκε χρονικά στην παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων από τους παραδοσιακούς κατασκευαστές, δεν οφείλεται στην ξεχωριστή ποιότητα ή τεχνολογία των προϊόντων της, αλλά στη διαφορετική φιλοσοφία της. Οι «καθιερωμένες» εταιρείες της αυτοκινητοβιομηχανίας έχουν συνηθίσει να εξελίσσουν ένα αυτοκίνητο σε μεγάλο χρονικό διάστημα, έτσι ώστε να λύνουν -κατά το δυνατόν- όλα τα λειτουργικά και ποιοτικά προβλήματα που μπορεί να παρουσιάσει και μετά να το λανσάρουν στην αγορά. Η Tesla εξαρχής ακολούθησε το δρόμο που θυμίζει περισσότερο εταιρεία παραγωγής «γκάτζετ» παρά αυτοκινητοβιομηχανία, ρίχνοντας βιαστικά στην αγορά αυτοκίνητα που και ποιοτικά ήταν μέτρια και λειτουργικά δεν ήταν άψογα (εξού και τα παράπονα πελατών για προβλήματα, και ανεπαρκή εξυπηρέτηση after sales, η έρευνα που έχει ξεκινήσει η αμερικανική υπηρεσία οδικής ασφάλειας για παραπλανητικές διαφημίσεις σχετικά με τα ηλεκτρονικά οδηγικά βοηθήματα των αυτοκινήτων της μάρκας κλπ.) Σε καμία περίπτωση το προϊόν και τα οικονομικά αποτελέσματα της εταιρείας δεν δικαιολογούσαν μια τέτοια εξωφρενική αποτίμηση της αξίας της στο χρηματιστήριο, όπως αποδείχθηκε άλλωστε και από το απότομο ξεφουσκώμά της. Υπενθυμίζουμε, λοιπόν, της σοφή παροιμία,«όπου ακούς πολλά κεράσια, κράτα και μικρό καλάθι»!..._Π.Φ.